BRUNO SCHULZ |
|
WICHURA [1] |
VIHAR [2] |
Tej długiej i pustej zimy obrodziła ciemnoć w
naszym miecie ogromnym, stokrotnym urodzajem. Zbyt długo snad nie sprzštano
na strychach i w rupieciarniach, stłaczano garnki na garnkach i flaszki na
flaszkach, pozwalano narastać bez końca pustym bateriom butelek. |
Azon a hosszú és kietlen télen a sötétség bőséges,
százszoros termést hozott városunkban. Bizonyára rég nem takarították a
padlásokat meg lomtárakat, fazék fazékra: üveg üvegre torlódott, vég nélkül
nőttek az üres palackok hegyei. |
Tam, w tych spalonych, wielobelkowych lasach
strychów i dachów ciemnoć zaczęła się wyradzać i dziko fermentować. Tam
zaczęły się te czarne sejmy garnków, te wiecowania gadatliwe i puste, te
bełkotliwe flaszkowania, bulgoty butli i baniek. Aż pewnej nocy wezbrały pod
gontowymi przestworami falangi garnków i flaszek i popłynęły wielkim
stłoczonym ludem na miasto. |
Ott, a padlás ok és tetők felperzselt, sokgerendás
erdejében indult elfajzásnak és buja erjedésnek a sötétség. Ott tartották
első feketemiséiket a fazekak, ott kezdődtek azok az üresen fecsegő
összejövetelek, azok a hadrikáló poharazgatások, apalackok és butéliák
bugyogása. Mígnem egy éjjel a roppant zsindelyes térségek alján felsorakozott
a fazekak és üvegek súrú, tömött hadsora, és hatalmas. zsúfolt tömegével
elárasztotta a várost. |
Strychy, wystrychnięte ze strychów,
rozprzestrzeniały się jedne z drugich i wystrzelały czarnymi szpalerami, a
przez przestronne ich echa przebiegały kawalkady tramów i belek, lansady
drewnianych kozłów, klękajšcych na jodłowe kolana, ażeby wypadłszy na
wolnoć, napełnić przestwory nocy galopem krokwi i zgiełkiem płatwi i bantów. |
Házhéj a házhéjból kiválva, egyik a másikából sokasodva
lődözte a sötét sorfalakat, és az öblös visszhangban pillérek és gerendák
lovasegységei. fenyőtérdükre ereszkedett fabakok gránátvetői nyargalásztak.
hogy a szabadba rontva a szarufák galoppjával, a talpszelemenek és abroncsok
lármájával töltsék meg az éj térségeit. |
Wtedy to wylały się te czarne rzeki, wędrówki
beczek i konwi, i płynęły przez noce. Czarne ich, połyskliwe, gwarne
zbiegowiska oblegały miasto. Nocami mrowił się ten ciemny zgiełk naczyń i
napierał jak armie rozgadanych ryb, niepowstrzymany najazd pyskujšcych
skopców i bredzšcych cebrów. |
És ekkor áradtak ki azok a sötét folyók. ekkor keltek
vándorútra a hordók és rocskák, és hömpölyögtek az éjszakában. Fekete,
csillámló, zajos tömegük ostromolta a várost. Éjente csak úgy nyüzsgött a
sötét, lármás edényáradat, mint fecsegő halak ármádiája tolongott a civakodó
sajtárok és hagymázas csöbrök féktelen inváziója. |
Dudnišc dnami, piętrzyły się wiadra, beczki i konwie,
dyndały się gliniane stšgwie zdunów, stare kapeluchy i cylindry dandysów
gramoliły się jedne na drugie, rosnšc w niebo kolumnami, które się rozpadały. |
Fenekükkel dübögve torlódtak a vedrek, hordók és
kannák, imbolyogtak a fazekasok háromlábú agyagdézsái. dandyk ócska kalapjai
és cilinderei kecmeregtek egymásra tornyosulva, aztán ledőltek. |
I wszystkie kołatały niezgrabnie kołkami
drewnianych języków, mełły nieudolnie w drewnianych gębach bełkot klštw i
obelg, blunišc błotem na całej przestrzeni nocy. Aż dobluniły się, doklęły
swego. |
És mindahányan esetlenül kerepeltek fanyelvük csapj
ával. fapofájuk otrombán darálta a motyogó átkokat és szidalmakat, sárral
mocskolva az egész éjjeli térséget. Mígnem kedvükre kigyalázkodták,
kikáromkodták magukat. |
Przywołane rechotem naczyń, rozplotkowanym od
brzegu do brzegu, nadeszły wreszcie karawany, nadcišgnęły potężne tabory
wichru i stanęły nad nocš. Ogromne obozowisko, czarny ruchomy amfiteatr
zstępować zaczšł w potężnych kręgach ku miastu. I wybuchła ciemnoć ogromnš
wzburzonš wichurš i szalała przez trzy dni i trzy noce... |
A parttól partig pletykáló edények hahotájától vonzva,
végre-valahára megjöttek a karavánok, felvonultak a vihar fenyegetö szekerei,
és megállapodtak az éj fölött. Roppant szekértábor, sötét, mozgó amfiteátrum
vette körül nagy körökben a várost. És fergeteges, ádáz viharként robbant a
sötétség, és három nap és három éjjel tombolt a szélvész... |
* *
* |
* |
Nie pójdziesz dzi do szkoły rzekła rano matka jest
straszna wichura na dworze. W pokoju unosił się delikatny welon dymu,
pachnšcy żywicš. Piec wył i gwizdał, jak gdyby uwišzana w nim była cała sfora
psów czy demonów. Wielki bohomaz, wymalowany na jego pękatym brzuchu,
wykrzywiał się kolorowym grymasem i fantastyczniał wzdętymi policzkami. |
Ma nem mégy
iskolába - mondta reggel anyám , kint szömyü vihar van. A szobában finom,
gyantaszagü füstfátyollengett. A kályha vonított és szükölt, mintha egy falka
megkötözött kutya vagy démon lett volna benne. Domború hasán színes fintorba
torzult a nagy mázolmány, egyre
kisértetiesebb lett felfújt orcáival. |
Pobiegłem boso do okna. Niebo wydmuchane było wzdłuż i
wszerz wiatrami. Srebrzystobiałe i przestronne, porysowane było w linie sił,
natężone do pęknięcia, w srogie bruzdy, jakby zastygłe żyły cyny i ołowiu.
Podzielone na pola energetyczne i drżšce od napięć, pełne było utajonej
dynamiki. Rysowały się w nim diagramy wichury, która sama niewidoczna i
nieuchwytna, ładowała krajobraz potęgš. |
Meztéláb az ablakhoz szaladtam. Az égboltot
széltében-hosszában kifújták a szelek. Ezüstösen fehér volt és tágas,
kirajzolódtak rajta a pattanásig feszült erövonalak, az ón és ólom dermedt
ereit idéző szigorú barázdák. Erömezökre fel osztva és feszültségektöl
vibrálva tele volt elfojtott dinamizmussal. Kiütköztek rajta a vihar
diagrammái, a láthatatlan és megfoghatatlan viharé, amely erövel töltötte meg
a tájat. |
Nie widziało się jej. Poznawało się jš po domach, po
dachach, w które wjeżdżała jej furia. Jeden po drugim strychy zdawały się
rosnšć i wybuchać szaleństwem, gdy wstępowała w nie jej siła. |
Nem volt
látható a vihar. A házakon érzödött, a tetökön, melyeknek a szélvész fúriája
nekirontott. A padlások, úgy rémlett, sorra megnöttek, és örjöngésben törtek
ki, amikor a vihar ereje beléjük hatolt. |
Ogołacała place, zostawiała za sobš na ulicach białš
pustkę, zamiatała całe połacie rynku do czysta. Ledwie tu i ówdzie gišł się
pod niš i trzepotał, uczepiony węgła domu, samotny człowiek. Cały plac
rynkowy zdawał się wybrzuszać i lnić pustš łysinš pod jej potężnymi
przelotami. |
Kifosztotta a tereket, az utcákon fehér ürt hagyott
maga után, tisztára söpörte a piactér egész kövezetét. Csak imitt-amott
gömyedt és lobogott alatta, a ház sarkába fogódzva, egy-egy magányos ember. Úgy rémlett, az egész piactér felpúposodik, és tar
pilisként fénylik fergeteges mélyrepülései nyomán. |
Na niebie wydmuchał wiatr zimne i martwe kolory,
grynszpanowe, żółte i liliowe smugi, dalekie sklepienia i arkady swego
labiryntu. Dachy stały pod tymi niebami czarne i krzywe, pełne
niecierpliwoci i oczekiwania. Te, w które wstšpił wicher, wstawały w
natchnieniu, przerastały sšsiednie domy i prorokowały pod rozwichrzonym
niebem. Potem opadały i gasły nie mogšc dłużej zatrzymać potężnego tchu,
który leciał dalej i napełniał cały przestwór zgiełkiem i przerażeniem. I
znów inne domy wstawały z krzykiem, w paroksyzmie jasnowidzenia, i
zwiastowały. |
A szél hideg és élettelen színeket fújt a mennyboltra,
rozsdás, sárga és lila pásztákat, labirintusának távoli bolthajtásait és
oszlopsorait. E firmamentum alatt feketén és csálén álltak a háztetök, tele
türelmetlen séggel és várakozással. Amelyekbe a vihar behatolt, azok
elragadtatásukban felágaskodtak, túlnőttek a szomszéd házakon, és jóslatokat
mondtak a viharzó ég alatt. Aztán lehanyatlottak, és kihunytak, nem tudva
tovább visszatartani a roppant szuszt, mely tovarepült, lármával és rettegéssel
töltve meg az egész térs éget. És ismét újabb házak horgadtak fel kiáltozva,
a jövőbelátás önkívületében, és jövendöltek. |
Ogromne buki koło kocioła stały z wzniesionymi rękami,
jak wiadkowie wstrzšsajšcych objawień, i krzyczały, krzyczały. |
Az óriás bükkfák, mint megrázó felfedezések tanúi,
felemelt karral álltak a templom körül, és kiabáltak, kiabáltak. |
Dalej, za dachami rynku, widziałem dalekie mury
ogniowe, nagie ciany szczytowe przedmiecia. Wspinały się jeden nad drugi i
rosły, zesztywniałe z przerażenia i osłupiałe. Daleki, zimny, czerwony
odblask zabarwiał je pónymi kolorami. |
Odébb, a piactér háztetőin túl, távoli tűzfalakat
láttam, a külváros csupasz oromzatait, Nyújtózkodtak, egyik a másik fölé, a
félelemtől és megrőkönyödéstől dermedten növekedtek. A messzi, hideg, vörös
visszfény fáradt színeket festett rájuk. |
Nie jedlimy tego dnia obiadu, bo ogień w kuchni wracał
kłębami dymu do izby. W pokojach było zimno i pachniało wiatrem. Około
drugiej po południu wybuchł na przedmieciu pożar i rozszerzał się
gwałtownie. Matka z Adelš zaczęły pakować pociel, futra i kosztownoci. |
Nem ebédeltünk aznap, mert a tűzhelyből füstgomolyokban
tért vissza a tűz a szobába. A helyiségek hidegek és szélszagúak voltak,
Délután kettő körül tűz ütött ki a külváros ban , és féktelenül terjedt. Anyám
és Adela csomagolni kezdte az ágyneműt, a bundákat, az értékeket. |
Nadeszła noc. Wicher wzmógł się na sile i gwałtownoci,
rozrósł się niepomiernie i objšł cały przestwór. Już teraz nie nawiedzał
domów i dachów, ale wybudował nad miastem wielopiętrowy, wielokrotny
przestwór, czarny labirynt, rosnšcy w nieskończonych kondygnacjach. Z tego
labiryntu wystrzelał całymi galeriami pokojów, wyprowadzał piorunem skrzydła
i trakty, toczył z hukiem długie amfilady, a potem dawał się zapadać tym
wyimaginowanym piętrom, sklepieniom i kazamatom i wzbijał się jeszcze wyżej,
kształtujšc sam bezforemny bezmiar swym natchnieniem. |
Jött az éjszaka, A szélviharnak nőtt az ereje, mind
erőszakosabb lett, aránytalanul kiterebélyesedett, és körülölelte az egész
térséget. Immár nem a házakat és tetőket látogatta, hanem sokemeletes,
többszörös térséget épített be a város fölött, végtelenbe növekvő sötét
labirintust. Egész szobasorokat lövelt ki ebből a labirintusból,
épületszámyakat és traktusokat tüzelt a villáma, dübörögve görgette a hosszú
oszlopsorokat, aztán hagyta leszakadni a képzeletbeli emeleteket, boltíveket
és kazamatákat, és még magasabbra tört, elragadtatásával formálva az
alaktalan határtalanságot. |
Pokój drżał z lekka, obrazy na cianach brzęczały.
Szyby lniły się tłustym odblaskiem lampy. Firanki na oknie wisiały wzdęte i
pełne tchnienia tej burzliwej nocy. Przypomnielimy sobie, że ojca od rana
nie widziano. Wczesnym rankiem, domylalimy się, musiał udać się do sklepu,
gdzie go zaskoczyła wichura, odcinajšc mu powrót. |
A szoba enyhén remegett, a falakon meg-megcsörren tek a
képek. Az ablaküvegeken a lámpa zsíros visszfénye csillogott. A dudorodó
függönyök megteltek a viharos éj zihálásával. Eszünkbe jutott, hogy apánkat
reggel óta egyikünk sem látta. Kora reggel nyilván a boltba ment, gondoltuk,
s ott érte a vihar, elvágva hazavivő útját. |
Cały dzień nic nie jadł biadała matka. Starszy
subiekt Teodor podjšł się wyprawić w noc i wichurę, żeby zanieć mu posiłek.
Brat mój przyłšczył się do wyprawy. |
Egész nap
egy falatot sem evett , jajveszékelt anyám. Teodor, az idősebbik segéd
vállalkozott rá, hogy kimerészkedik a viharos éjszakába, és ételt visz
apánknak. Fivérem csatlakozott az expedícióhoz. |
Okutani w wielkie niedwiedzie futra, obcišżyli
kieszenie żelazkami i modzierzami, balastem, który miał zapobiec porwaniu
ich przez wichurę. |
Nagy medvebundákba burkolóztak, vasalóval meg mozsárral
terhelték meg zsebüket, nehezékkel, hogy a szél el ne ragadja őket. |
Ostrożnie otworzono drzwi prowadzšce w noc. Zaledwie
subiekt i brat mój z wzdętymi płaszczami wkroczyli jednš nogš w ciemnoć, noc
ich połknęła zaraz na progu domu. Wicher zmył momentalnie lad ich wyjcia.
Nie widać było przez okno nawet latarki, którš ze sobš zabrali. |
Elővigyázatosan kinyitottuk az éjszakába nyiló kaput. Ahogy
a segéd meg a fivérem duzzadó kabátban kilépett a sötétségbe, a ház küszöbén
menten elnyelte őket az éj. A vihar azonnal elmosta távozásuk nyomát. Az ablakból még a lámpást
sem láttuk, amelyet magukkal vittek. |
Pochłonšwszy ich, wicher na chwilę przycichł. Adela z
matkš próbowały na nowo rozpalić ogień pod kuchniš. Zapałki gasły, przez drzwiczki
dmuchało popiołem i sadzš. Stalimy pod drzwiami i nasłuchiwali. W lamentach
wichru dawały się słyszeć wszelkie głosy, perswazje, nawoływania i gawędy.
Zdawało się nam, że słyszymy wołanie o pomoc ojca zabłškanego w wichurze, to
znowu, że brat z Teodorem gwarzš beztrosko pod drzwiami. Wrażenie było tak
łudzšce, że Adela otworzyła drzwi i w samej rzeczy ujrzała Teodora i brata
mego, wynurzajšcych się z trudem z wichury, w której tkwili po pachy. |
Hogy
bekebelezte őket, a vihar kis időre elcsendesedett. Adela és anyám újra
megpróbált tüzet éleszteni a túzhelyben. A gyufák sorra elaludtak, az apró
fából hamu és korom csapott fel. Álltunk a kapunál és
hallgatóztunk. A szélvihar jajgatásából különféle hangok szúrődtek ki,
rábeszélés, szólongatás, csevegés. Úgy rémlett, a viharban eltévedt apánk
segélykiáltását halljuk, majd megint azt, hogy fivérem gondtalanul beszélget
Teodorral az ajtó előtt. A hang annyira megtévesztő volt, hogy Adela
kinyitotta a kaput, és csakugyan megpillantotta Teodort meg a fivéremet,
amint nagy erőfeszítéssel gabalyodnak ki a viharból, mely fogva tartotta
őket. |
Weszli zdyszani do sieni, zaciskajšc z wysiłkiem drzwi
za sobš. Przez chwilę musieli wesprzeć się o odrzwia, tak silnie szturmował
wicher do bramy. Wreszcie zasunęli rygiel i wiatr pognał dalej. |
Kifulladva léptek a pitvarba, erőlködve támasztották be
maguk mögött a kaput. Neki kellett feszülniük a félfának, olyan erővel ostromolta a kaput a
vihar. Végre-valahára betolták a reteszt, és a szél tovább nyargalt. |
Opowiadali bezładnie o nocy, o wichurze. Ich futra,
nasiškł wiatrem, pachniały teraz powietrzem. Trzepotali powiekami w wietle;
ich oczy, pełne jeszcze nocy, broczyły ciemnociš za każdym uderzeniem
powiek. Nie mogli dojć do sklepu, zgubili drogę i ledwo trafili z powrotem.
Nie poznawali miasta, wszystkie ulice były jak przestawione. |
Összefüggéstelenül meséltek az éjszakáról, a viharról. Szélfútta
bundájuknak most levegőszaga volt. Szemhéjuk meg-megrebbent a fényben; szemük
még tele volt az éjszakával, pil1ájuk minden rezdülésekor sötétség szivárgott
belőle. Nem jutottak el a boltba, eltévedtek, és csak nagy üggyel-bajjal
találtak haza. A városra nem ismertek rá, az utcák olyanok voltak, mintha
átépítették volna őket. |
Matka podejrzewała, że kłamali. W istocie cała ta scena
sprawiała wrażenie, jakby przez ten kwadrans stali w ciemnoci pod oknem, nie
oddalajšc się wcale. A może naprawdę nie było już miasta i rynku, a wicher i
noc otaczały nasz dom tylko ciemnymi kulisami, pełnymi wycia, wistu i jęków.
Może nie było wcale tych ogromnych i żałosnych przestrzeni, które nam wicher
sugerował, może nie było wcale tych opłakanych labiryntów, tych
wielookiennych traktów i korytarzy, na których grał wicher, jak na długich
czarnych fletach. Coraz bardziej umacniało się w nas przekonanie, że cała ta
burza była tylko donkiszoteriš nocnš, imitujšcš na wšskiej przestrzeni kulis
tragiczne bezmiary, kosmicznš bezdomnoć i sieroctwo wichury. |
Anyám
gyanakodott, hogy fúllentenek. Csakugyan, az egész jelenet olyan benyomást
keltett, mintha azt a negyedórácskát ott töltötték volna az ablak alatt a
sötétben, lépésnyire sem távolodva el a háztól. De talán valóban nem volt már
város meg piactér, és a szélvihar meg az éj csak szüköléssel, süvítéssei és jajongással
teli sötét kulisszákkal vette körül házunkat. Talán sehol sem voltak azok a
hatalmas és komor térségek, melyeket a vihar sugallt nekünk, sehol sem voltak
azok a síri labirintusok, azok a sokablakos épületszárnyak és folyosók,
melyeken úgy játszott a szél, mint hosszú fekete fuvolákon. Mind jobban
erősödött bennünk a meggyőződés, hogy ez az egész vihar csak éjszakai
hetvenkedés volt, mely egy díszlet szük felületén imitál ta a vihar tragikus
parttalanságát, kozmikus otthontalanságát és árvaságát. |
Coraz częciej otwierały się teraz drzwi sieni i
wpuszczały okutanego w opończe i szale gocia. Zziajany sšsiad lub znajomy
wywijał się powoli z chustek, płaszczy i wyrzucał z siebie zdyszanym głosem
opowiadania, urywane bezładne słowa, które fantastycznie powiększały,
kłamliwie przesadzały bezmiar nocy. Siedzielimy wszyscy w jasno owietlonej
kuchni. Za ogniskiem kuchennym i czarnym, szerokim okapem komina prowadziło
parę stopni do drzwi strychu. |
Most mind gyakrabban nyilt a pitvar ajtaja, és
köpönyegbe, sálba burkolt vendéget eresztett be. Zihálószomszéd vagy ismerős
bontakozott ki lassan a kendőkből, felöltőkböl, és elfuló hangon lökte ki
magából a történeteket, a szaggatott, összefüggéstelen szavakat, melyek
kísértetiesen felnagyították, hamisan eltúlozták az éj határtalanságát. A
tüzhely és a kürtő fekete, széles pereme mögött néhány lépcsőfok vitt a
padlásajtóhoz. |
Na tych schodkach siedział starszy subiekt Teodor i nasłuchiwał,
jak strych grał od wichru. Słyszał, jak w pauzach wichury miechy żeber
strychowych składały się w fałdy i dach wiotczał i zwisał jak ogromne płuca,
z których uciekł oddech, to znowu nabierał tchu, nastawiał się palisadami
krokwi, rósł jak sklepienia gotyckie, rozprzestrzeniał się lasem belek,
pełnym stokrotnego echa, i huczał jak pudło ogromnych basów. Ale potem
zapominalimy o wichurze, Adela tłukła cynamon w dwięcznym modzierzu.
Ciotka Perazja przyszła w odwiedziny. Drobna, ruchliwa i pełna zabiegliwoci,
z koronkš czarnego szala na głowie, zaczęła krzštać się po kuchni, pomagajšc
Adeli. Adela oskubała koguta. Ciotka Perazja zapaliła pod okapem komina garć
papierów i szerokie płaty płomienia wzlatywały z nich w czarnš czeluć.
Adela, trzymajšc koguta za szyję, uniosła go nad płomień, ażeby opalić na nim
resztę pierza. Kogut zatrzepotał nagle w ogniu skrzydłami, zapiał i spłonšł.
Wtedy ciotka Perazja zaczęła się kłócić, klšć i złorzeczyć. Trzęsšc się ze
złoci, wygrażała rękami Adeli i matce. Nie rozumiałem, o co jej chodzi, a
ona zacietrzewiała się coraz bardziej w gniewie i stała się jednym pękiem
gestykulacji i złorzeczeń. Zdawało się, że w paroksyzmie złoci
rozgestykuluje się na częci, że rozpadnie się, podzieli, rozbiegnie w sto
pajšków, rozgałęzi się po podłodze czarnym, migotliwym pękiem oszalałych
karakonich biegów. Zamiast tego zaczęła raptownie maleć, kurczyć się, wcišż
roztrzęsiona i rozsypujšca się przekleństwami. Z nagła podreptała, zgarbiona
i mała, w kšt kuchni, gdzie leżały drwa na opał i, klnšc i kaszlšc, zaczęła
goršczkowo przebierać wród dwięcznych drewien, aż znalazła dwie cienkie,
żółte drzazgi. Pochwyciła je latajšcymi ze wzburzenia rękami, przymierzyła do
nóg, po czym wspięła się na nie, jak na szczudła, i zaczęła na tych żółtych
kulach chodzić, stukocšc po deskach, biegać tam i z powrotem wzdłuż skonej
linii podłogi, coraz szybciej i szybciej, potem wbiegła na ławkę jodłowš,
kutykajšc na dudnišcych deskach, a stamtšd na półkę z talerzami, dwięcznš,
drewnianš półkę obiegajšcš ciany kuchni, i biegła po niej, kolan kujšc na
szczudłowych kulach, by wreszcie gdzie w kšcie, malejšc coraz bardziej,
sczernieć, zwinšć się jak zwiędły, spalony papier, zetlić się w płatek
popiołu, skruszyć w proch i w nicoć. |
Ezen a lépcsőn ült az idősebbik segéd, Teodor, és
hallgatta, hogyan muzsikál a széltől a padlás. Hallotta, hogy a vihar
szüneteiben a padlás bordázatának fújtatói redőkbe rendeződnek, és a tető
elernyed és petyhüdt lesz, mint egy óriás tüdő, melyből kifogyott a szusz, majd
újra teleszívja magát levegővel, cölöpsoraival aszarufához igazodik, nő,
magasodik, mint a gótikus boltozat, a százszoros visszhangtói hangos
gerendaerdeje terjeszkedik, és zúg, mint roppant bőgők teste. Hanem aztán
megfeledkeztünk a fergetegről, Adela fahajat tört a csengő-bongó mozsárban. Perazja
nénye érkezett látogatóba. Apró volt, izgága, és tele igyekezettel, fekete
csipkesállal a fején serénykedett a konyhában, segített Adelának. Adela egy
kakast kopasztott. Perazja nénye a kürtő alatt meggyújtott egy maréknyi
papírost, széles lángnyelvek röppentek belőle a fekete torokba. Adela nyakon
csípte akakast, és a lángok fölé tartotta, hogy leperzselje róla a maradék
tollat. A túzben a kakas egyszer csak megverdeste szárnyát, felkukorékolt, és
elhamvadt. Ekkor Perazja nénye lármázni kezdett, káromkodott és átkozódott. A dúhtől remegve ököllel
fenyegette Adelát és anyámat. Nem értettem, mi lelte, ám ő egyre hevesebb
haragra gyúlt, és valóságos hadonászó, szitkozódó batyuvá változott. Úgy
rémlett, hogy őrjöngő dühében darabokra hadonássza magát, hogy szétesik,
felosztódik, szertefut száz pók alakjában, hogy tébolyultan futkosó
svábbogarak fekete, villódzó özöneként rajzik szét a padlón. Ehelyett
hirtelen kisebbedni, zsugorodni kezdett, még mindig reszketve és tántorogva
az átoktól. A konyha sarkában, ahol a tüzifát tartottuk, egyszerre csak
leguggolt, apró volt és görnyedt, és káromkodva és köhögve válogatni kezdett
a zengő tuskók között, mígnem talált két vékony, sárga faszilánkot, a lábához
mérte őket, azután mint holmi gólyalábra, felkapaszkodott rájuk, és elindult
ezzel a sárga mankóval, végigkocogott a padló deszkáin, ideoda futkosott
rézsút a földön, egyre gyorsabban és gyorsabban, aztán a döngő deszkákon
dülöngélve felszaladt a fenyőlócára, s onnan a tányérokkal teli polcra, a
konyha falait körülfutó zengő deszkapolcra, és ott szaporázott gólyaláb
mankóján billegve, mígnem a sarokban, egyre kisebbre zsugorodva,
elfeketedett, mint fonnyadt, elégett papiros összepöndörödött, hamuszirommá
hamvadt, porrá és semmivé porladt. |
Stalimy wszyscy bezradni wobec tej szalejšcej furii
złoci, która sama siebie trawiła i pożerała. Z ubolewaniem patrzylimy na smutny
przebieg tego paroksyzmu i z pewnš ulgš wrócilimy do naszych zajęć, gdy
żałosny ten proces dobiegł swego naturalnego końca. |
Tanácstalanul álltunk a düh e tomboló fúriája fölött,
mely magamagát emésztette és falta fel. Sajnálkozva néztük a roham
lefolyását, és bizonyos megkönnyebbüléssel tértünk vissza
foglalatosságunkhoz, midőn a szomorú processzus természetes végkifejletéhez
ért. |
Adela zadzwoniła znowu modzierzem, tłukšc cynamon,
matka cišgnęła dalej przerwanš rozmowę, a subiekt Teodor, nasłuchujšc
proroctw strychowych, stroił mieszne grymasy, podnosił wysoko brwi i miał
się do siebie. |
Adela újra megbongatta mozsarát, törte a fahajat, anyám
folytatta a megszakadt beszélgetést, és Teodor, a segéd, a padlás
jövendölését hallgatva komikus fintorokat vágott, s felvont szemöldökkel
mulatott magában. |
|
|
|
Körtvélyessy Klára fordítása |